Page 85 - Favori Magazin

AHU GARİPGİL

ANKARA- @missbogaz

PROJE AŞAMASINDA kaygılar yüzünden müzelere adımla-
BİLE DÜNYA ÇAPINDA rını atamıyorlar. Sizce şimdi gerçek-
ÖDÜLLER ALDI ten eşit miyiz?
Mayıs 2020’de Paris’te Avrupa Görme engelli bir bireyin müze-
Kalkınma Bankası’ndan “Avrupa’nın ler için “SESSİZ MORG” betimleme-
En İyi 7 Proje Fikri” nden biri seçildi. si beni derinden yaralamıştı. Elleriy-
Almanya Büyükelçiliği’nin le dokunarak görebilen bir birey
Sürdürülebilir Kalkınma için dokunamadığı obje onun
Yarışmasında Türkiye için ne ifade edebilir? Bir
2.cisi oldu. Beraberin- ülkenin görsel kütüpha-
de bu proje sayesinde nesi, milli hafızası, kültü-
Bongo Art Project’in rel mirası, eğitim yuvası
kurucusu Çiğdem As- olan müzelerin başta ço-
lantaş Google-Media- cuklarımız tarafından de-
cat iş birliğinde gerçek- neyimlenememesi ne ka-
leştirilen ‘Geleceği Farklı dar acı.
Yaratan Genç Kadınlar’ prog- DÜNYA’DAN ÖRNEKLERLE
ramında 15 finalistten biri seçildi. ENGELLİLERE YÖNELİK
ENGELLİ ORANLARINI BİLİYOR MÜZE UYGULAMALARI
MUSUNUZ? Dünyanın birçok bölgesinde mü-
Dünya nüfusunun %15’nin engel- zeleri engelli bireylerin ziyaretine uy-
li ve bunun 1 milyardan fazla insan gun hale getirebilmek için gerek çev-
olduğunu düşünmek üzüntü verici resel gerekse teknolojik anlamda dü-
(WHO-2014) Türkiye’de ise nüfusun zenlemeler yapılıyor.
%12’si engelli ve 1 milyon görme en- İngiltere’de bulunan Victoria ve
gelli var. Ankara’da ise görme engelli Albert Müzesi›nde görme engellile-
rin rehber köpekleriyle gezebilecek-
sayısı 10 bini geçiyor. leri alanlar ayrılmış. Yine İngiltere’de
10 yılı aşkın müze deneyimimde
müzeye çok nadir fiziksel engelli zi- bulunan Fitzwilliam Müzesi›nde mü-
zenin açık olduğu zamanları ve müze
yaretçi geldiğine şahit oldum. Görme planını gösteren Braille alfabeli ya da
engelli bir bireyin ziyaretine ise hiç kabartmalı broşürler ve sesli rehber-
rastlamadım. Ta ki biz farkındalık vi- ler bulunmakta (Fitzmuseum, 2014).
deosunu çekinceye kadar… Londra’da bulunan Tate Modern
Oysa Birleşmiş Milletler tarafın- Müzesi’nde de görme engelliler için
dan kabul edilen İnsan Hakları Ev- dokunma turları, işitsel bilgilendir-
rensel Beyannamesi’nin birinci mad- meler, sanat eserlerinin işitsel tasvir-
desinde; “Bütün insanlar hür, hay- leri ve açıklamaları ile büyük punto-
siyet, haklar bakımından eşit doğar” lu metinler bulunmaktadır (Howell,
der. Peki gerçekten öyle mi? Sizce kaç 2003).
engelli birey, müzeleri özgürce ge- Almanya’da bulunan Dresden
zebiliyor? Kaçı çekinmeden, tedir- Hijyen Müzesi’nde fiziksel engellile-
gin olmadan, en önemlisi kendi başı- rin kullanabileceği ve görme engelli-
na, bir müzeden nitelikli bilgilere eri- lerin değnekleriyle hissedebilecekleri
şebiliyor? Bırakın ayrılmayı, sırf bu bir şeritle sirkülasyon sağlanıyor. Bu

NİSAN 2021 85