> Köşe Yazıları > Yazar

Doğru bilinen yanlışlar...

Favori Lezzetler Logo

Sizlere toplumumuzda, özellikle gastronomi camiasında sıkça kullanılan bazı yanlış sözcüklerden bahsetmek istiyorum.

Sizlere toplumumuzda, özellikle gastronomi camiasında sıkça kullanılan bazı yanlış sözcüklerden bahsetmek istiyorum. Bu sözcüklerin en sık kullanılanı doğrusu ONORE olan ama nedense maalesef  “onure’’ olarak kullanılan, eski dilde şerefyab oldum/ettiniz yerine Türkçemize girmiş veya Türkçemizde kullanıla gelmiş onur sözcüğünden yanlış türetilerek onure haline dönüşmüş bir zavallı sözcük.

Aslına bakarsanız onure diye bir şey yok, böyle bir sözcük de yok, aslı Fransızca kökenli ve ONORE, eğer Türkçe kullanmak istiyorsanız, onur verdiniz, onurlandırdınız, gururlandırdınız, şeref verdiniz, gururlandırdınız, şeref duydum gibi kelimeleri seçer beğendiğinizi kullanırsınız, onure ettiniz çok onure oldum, beni onure etti derseniz, Türkçe ye vakıf olmadığınız, kulaktan duyduklarınızla kişisel sınıf atlama kaygılarıyla bazı bilmediğiniz kelimeleri kullanarak kendinizi entelektüel göstermeye çalışan bir cahilden farkınız yoktur.

Tıpkı bazılarının yılların Şam tatlısına Şam Bali dedikleri gibi. Türkçe sözlüklere, imla kılavuzlarına bakınız acaba “bali’’ diye bir kelime var mı?

Benim bildiğim Uzakdoğu da Bali diye bir ada, ve bir de tutkal markası var o tutkal markası da (yy) ile bitiyor ve bali diye okunuyor. Peki nereden geldi, nereden çıktı bu; kısaca hikayesini anlatayım. Şam tatlı çoğunlukla bir sokak lezzeti, çok da severim, hele güzel yapan birinin elinden limon tuzunun kıvamı iyi ayarlanmış olanından o ekşinin acılığını hissettirmeyeninden olursa. Az sermaye gerektiren, sokakta ucuza satılan, porsiyonlaması ve dolayısıyla satışı kolay bir tatlı. Satanlarsa küçük şehirlerden büyük hayallerle kentlere gelen delikanlılar.

Hepsinin şivesi İstanbul şivesi olacak değil ya. Ama satmaları da lazım, satıcı bağırıyor, pazarlama yapıyor. Şam tatlı, Şam tatlı, Şam balı bunlar, ama birinin şivesi bozuk, Şam Balı diyemiyor. Şam bali diye çıkıyor çocukcağızın ağzından. Takılıyor gidiyor ve dillere pelesenk oluyor. Diğer yandan bilirsiniz karpuzcular, karpuzu “çay şekeri’’ veya “karpuz kurabiye’’ diye pazarlarlar, dutçuların sloganı “dut ye bal ye’’ kavuncular ise “bal kavunu’’ diye pazarlarlar, Şam Tatlıcılar da Şam Balı derken tamamen şive bozukluğundan, şambali yapıvermişler. Kolaya kaçmanın bir yolu.

Beş harflik bir kelime ile iki harfli bir kelime arasında kaç harf fark eder? Üç değil mi? Çok mu zordur Sayın yazmak varken aradaki üç harfi kaldırıp Sn yazmak, konuşurken; Sayın başkanım, Sayın Amirim, Sayın Müdürüm diyorsunuz da yazarken çok mu zor geliyor da aradaki o üç harfi kaldırıp Sn başkanım, Sn amirim, Sn müdürüm diye yazıyorsunuz? Amir, Müdür, Başkan çok mu hoşlanıyor kendisinin ünvanının önüne kalay’ın kimyasal simgesi olan (Sn) koyulmasından. Bu da bir yanlış arkadaşlarım, üç harf daha inanın sizi hiç yormayacak. Bilmemek ayıp değil öğrenmemek ayıp olan ve tabii yanlışta ısrar etmek. Daha çok var, kimisi yöresel, kimisi bölgesel, kimisi de şive kaynaklı kimisi de bilgisizlikten oluşmuş hatalar. Mutfak camiasında, executive şefler, masterler, Michellin şefler, kendi kendilerine unvan verenler, ben gurmeyim diyenler, bunlar öyle kolay elde edilen ünvanlar değiller, belli kuralları var, prosedürleri var.

Hele Michellin şef diye bir unvan kesinlikle yok, ancak ve ancak Michellin yıldızlı müessesede çalışmış bir şef olabilirsiniz ama o müesseseden ayrıldıktan sonra ancak şu Michellin yıldızlı müessesede çalıştığınızdan bahsedebilirsiniz, belki apranti belki şef olarak çalıştınız bir zamanlar, çok büyük katkılarınız da oldu o yıldızlarda ama siz gittiniz.

Michellin yıldızları orada kaldı, bir sonraki denetlemeye kadar, sizden sonra yıldız kaybederse, ben gittim kaybettiler diye övünebilir bir ilave yıldız alırlarsa da, demekki ben olmadan da alabildiler diye üzülebilirsiniz.

Çünkü Michellin yıldızı şefe değil müesseseye verilir efendim. Son olarak çok yazdım fazla uzatmadan değineyim, güzelim DOLMAlara sarma diyenlerde yanlış biliyorlar, her zaman tartışmaya hazırım.



İlginizi çekebilecek diğer içerikler |


Haldun Z. Tüzel

Devamını Gör

Değerlendirmeler| En Favori Yorumlar

0 Diğer Kişi yorum yaptı

Yorumlar (0)

FAVORİ LEZZETLER DERGİSİ

Sizden Gelen Tarifler

Siz de kendi tariflerinizi gönderin, isminiz ile birlikte sitemizde yayınlayalım.

HEMEN TARİFİNİ GÖNDER